Długotrwałe przebywanie w jednej pozycji a nasz organizm

Pozycja siedząca w czasie pracy biurowej czy przy komputerze jest dla nas czymś oczywistym. Ten aspekt jest regulowany prawnie w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1.12.1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973). W art. 2 pkt 2 możemy przeczytać o wyposażeniu pomocniczym, takim jak stół i fotel do biurka. Jednak czy praca w pozycji siedzącej jest korzystna dla naszego organizmu? Czy nie wpływa ona negatywnie zarówno na nasze zdrowie psychiczne, jak i fizyczne? Może jednak lepsza jest pozycja stojąca?

Warunki pracy

Pracując na pełen etat spędzamy około 8 godzin dziennie w miejscu pracy. Stanowi to 1/3 całej doby.  Niestety niejednokrotnie czas ten zostaje wydłużony o nadgodziny, a w czasie pracy zapominamy o zalecanych przerwach i zmianie pozycji, co ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Według 5. Europejskiego Badania Warunków Pracy:

- 35,4% respondentów uważa, że praca wpływa na ich zdrowie,

- 24,7% skarży się na bóle pleców,

- 22,8% na bóle mięśni,

- 45,5% stwierdza, że pracuje w męczących lub wywołujących ból pozycjach.

Praca siedząca, a jej wpływ na nasze zdrowie

Pomimo tego, że praca w pozycji siedzącej nie wymaga dużego wysiłku fizycznego, to jednak utrzymywanie jej przez dłuższy czas, a także brak zalecanych przerw, niewłaściwe dostosowane stanowisko pracy i brak możliwości zmiany pozycji z siedzącej na stojącą może powodować wiele dolegliwości w obrębie układu mięśniowo-szkieletowego. Do najczęściej występujących zaliczamy: bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym, bóle kręgosłupa w odcinku szyjnym, bóle w zakresie kończyny dolnej, ręki i nadgarstka, a także bóle stawu barkowego.  Dodatkowo wyniki badań wskazują na to, że długie przebywanie w pozycji siedzącej spowalnia nasz metabolizm, wpływa na ciśnienie krwi w organizmie, utrudnia spalanie tkanki tłuszczowej, a także osłabia procesy regulujące poziom cukru we krwi. 

Praca stojąca, a jej wpływ na nasze zdrowie

Długotrwałe przebywanie w jednej pozycji, zarówno siedzącej, jak i stojącej nie jest korzystne dla naszego organizmu. W pracy w której większość czasu stoimy ważna jest zarówno pozycja, jaką przyjmujemy, ale także podłoże na którym stoimy. Twarde, betonowe podłogi uważane są za najgorszy typ podłoża dla naszego organizmu. Do najczęściej wymienianych dolegliwości wynikających z długotrwałej pozycji stojącej zaliczane są: żylaki, ból i obrzęk nóg oraz stóp, uszkodzenia stawów, zapalenie ścięgna Achillesa czy problemy z układem krążenia.

Pozycja w pracy i jej wpływ na efektywność

Oprócz dolegliwości zdrowotnych, do których może doprowadzić niewłaściwa, bądź stała pozycja podczas pracy, pracownik odczuwać może zwykły dyskomfort. Długotrwały nieuchronnie prowadzi do zmęczenia, a co za nim idzie – utraty koncentracji. Wynikiem obniżonego skupienia uwagi może być wypadek w miejscu pracy o różnym nasileniu.

Obniżona odporność, stres i zmęczenie, wywołane niewłaściwą pozycją w miejscu pracy, ma również znaczące skutki dla pracodawcy. Pracownik zmęczony jest mało wydajny, natomiast absencja spowodowana chorobą lub stresem jest kosztowna dla przedsiębiorstw.  Według Workplace Wellbeing Charter przedsiębiorstwa, które mają zdrowych pracowników wyróżniają się mniejszą absencją chorobową i rotacją pracowników oraz zwiększeniem wydajności.

Jaką pozycję wybrać?

Eksperci zalecają poszukiwania właściwej równowagi pomiędzy pozycją siedzącą i stojącą poprzez regularne przerwy w pracy, zmiany pozycji oraz wykonywanych czynności. Nie każdy ma jednak taką możliwość oraz wiedzę jak znaleźć taką równowagę. Brać należy pod uwagę również czas po pracy, który często jest spędzany jest w pozycji siedzącej. Osobom, których zawody wymagają długiego siedzenia, zaleca się wstawanie i krótki spacer po każdych 30 minutach pracy siedzącej. W miarę możliwości powinny także chodzić podczas rozmowy przez telefon i organizować “stojące” spotkania. Okresy siedzenia przerywane regularnym wstawaniem i krótkim “rozruszaniem się” są korzystne dla zdrowia i dobrego samopoczucia

 W wielu przypadkach pozycja stojąca w pracy jest bardziej praktyczna i optymalna do wykonywania wielu działań. Jednakże długotrwała pozycja stojąca na nieodpowiedniej i twardej powierzchni może być niekomfortowa i powodować opisane wyżej problemy zdrowotne. Istnieją natomiast działania, które można podjąć, aby zmniejszyć takie ryzyko.

Jak rozwiązać problem – maty antyzmęczeniowe i regulowane biurka

Idealnym rozwiązaniem dla biur i przedsiębiorstw jest stosowanie biurek z regulowaniem wysokości, a także mat antyzmęczeniowych. Biurka z możliwością regulacji pozwolą na pracę z komputerem w pozycji stojącej. Ich tańszym odpowiednikiem są nadstawki na biurka. Natomiast maty antyzmęczeniowe są przeznaczone do miejsc, gdzie pracownicy spędzają część dnia lub cały dzień w pozycji stojącej. Dzięki temu, że występują w kilku wariantach istnieje możliwość stosowania ich w różnych miejscach pracy, niezależnie czy jest to praca biurowa, czy praca na magazynie. Pracownicy osiągają wysoki stopień komfortu dzięki specjalnej ergonomicznej powierzchni, która masuje stopy, dostarczając im ogromną ulgę. Każda z mat występuje w kilku wymiarach, co pozwala na odpowiedni jej dobór do stanowiska pracy. Należy także podkreślić, że maty antyzmęczeniowe BP Techem są odporne na działanie światła, a także mogą być stosowane w pomieszczeniach, gdzie stosowane jest ogrzewanie podłogowe.